Mijn boek, de Logica van Onzekerheid, heb ik geschreven omdat ik verliefd ben geworden op het werk van Bruno de Finetti. Vanuit NLP weten we dat er geen waarheid bestaat en dat oorzaak/gevolg redeneringen een verdraaiing van de werkelijkheid zijn. Echter omdat deze begrippen zo binnen ons dagelijks taalgebruik functioneren, is het lastig om ervan los te komen en een goed alternatief ervoor te hebben. Binnen NLP land past bijna niemand deze inzichten consequent toe en is het meer iets dat men met de mond belijdt (als een NLP trainer het úberhaupt al snapt en doorheeft) dan dat men het op hun eigen leven toepast. Het werk van Bruno de Finetti is de enige alternatieve maar toch wetenschappelijke manier om zonder waarheid en oorzaak/gevolg redenering te leven. Vandaar dat het belang van de Logica van Onzekerheid zo groot is.
Tegelijkertijd blijkt nu ik er al weer meer dan een jaar mee werk dat er nog een aantal andere grote voordelen met de Logica van Onzekerheid meekomen waar ik geen idee van had toen ik de Logica van Onzekerheid schreef.
Allereerst is daar het concrete onderzoek. Omdat alle inschattingen die mensen maken binnen de Logica van Onzekerheid puur subjectief en persoonlijk zijn, kan je aan de hand van het absolute getal niets zeggen of het goed of slecht gaat, noch kan je zulke getallen onderling met elkaar vergelijken of gemiddeldes uitrekenen. Het enige dat je kan vaststellen is of het omhoog of omlaag gaat. Oftewel of iemands waardering van onderwerp X stijgt of daalt.
Na enig uitzoekwerk (NLP Test 1.0) hebben we (dat wil zeggen vele NLP Kring coaches en ik) de NLP Test 2.0 ontwikkeld en uitgevoerd. Bij 77 van de 81 (95.0%) mensen stijgt de waardering voor NLP wanneer ze de NLP Test doen. Dit is een prachtig resultaat, maar een eenmalig moment opname. Uit nader onderzoek bleek dat het vertrouwen in NLP weliswaar steeg, maar dat het vertrouwen dat zij in zichzelf hadden daarentegen minder hoog was dan dat het vertrouwen in NLP. Vandaar dat we overgegaan zijn naar NLP Test 3.0 waarbij we nu ook onderzoeken hoe goed of slecht het in de afgelopen 1000 dagen is gegaan en wat mensen hun persoonlijke verwachtingen zijn voor de komende 1000 dagen. Qua aantallen hebben we nog niet het grote aantal deelnemers als bij NLP Test 2.0, maar de voorlopige cijfers zien er wederom goed uit: bij 26 van de 29 (89.7%) mensen stijgt niet alleen het vertrouwen in NLP maar ook in dat het met hen zelf beter gaat.
Nog interessanter is de data wanneer we alleen kijken naar mensen die het behoorlijk slecht hebben gehad in de afgelopen 1000 dagen. Kijken we alleen naar die groep (met gemiddeld 896 slechte dagen in de afgelopen 1000 dagen), dan zie je dat NLP goed werkt bij 14 van de 17 (82.4%) mensen. Dit is geen moment opname omdat deze groep mensen tussen de 1 uur tot 30 dagen met NLP bezig is geweest (het onderzoek loopt nog, dus deze termijn wordt steeds langer). Omdat er bij subjectieve Bayesiaanse statistiek geen sprake van is van één wetenschap, maar alleen maar de wetenschappelijke opvatting van individuele wetenschappers, of indien je zoals ik geen wetenschapper bent, de protowetenschappelijke mening van een leek, is het zaak om in alle gevallen de data zelf te bekijken en je eigen conclusie te trekken. Dus, bestudeer vooral de data die je hier vindt: http://nlpwetenschap.nl/index.php?/archives/14-NLP-onderzoek-3.0-X-aantal-updates.html Mijn vermoeden is dat je net zo onder de indruk bent als ik. Maar als dat geenszins het geval is, dan is dat ook prima omdat het puur en alleen om jouw eigen persoonlijke en subjectieve oordeel gaat.
Er is alleen één addertje onder de gras. Binnen subjectieve Bayesiaanse statistiek word je gedwongen tot het aangaan van weddenschappen omdat je alleen op die manier erachter komt wat je oprecht meent dat jouw persoonlijke inschatting is. De weddenschap op dit vlak is eenvoudig en jij mag bepalen wat de prijzen zijn (binnen een vaste range). Elke weddenschap heeft twee kanten. De weddenschap gaat in dit geval over de volgende 100 mensen die aan dit onderzoek mee doen. Bij deel X stijgt het vertrouwen wel en bij deel Y stijgt het vertrouwen niet. Jij mag bepalen welke prijs wedden op X geeft en welke prijs wedden op Y geeft zolang X+Y maar 100 euro is en de kleinste prijs 1 euro (en dan is de grootste prijs meteen 99 euro) per deelnemer. Jij mag binnen subjectieve Bayesiaanse statistiek de prijzen bepalen, maar ik mag kiezen of ik op X of op Y wed.
Dus stel dat je het allemaal onzin vindt en oprecht denkt dat bij de komende 100 mensen het vertrouwen in NLP daalt. Dan is het dus slim om op Y de kleinst mogelijke prijs te zetten. Want als ik dan Y kies ben je min mogelijk geld kwijt. Stel dat je een grotere prijs op Y zet en ik wed op Y en je blijkt gelijk te hebben dan ben je meer geld kwijt dan nodig was geweest. Subjectieve Bayesiaanse statistiek vindt je dan niet meer rationeel. Oftewel prijs is omgekeerd evenredig aan kans. Hoe groter de kans, hoe kleiner de prijs. Hoe kleiner de kans hoe groter de prijs.
Dus stel dat je denkt dat van de komende 100 mensen er bij 99 het vertrouwen daalt. Dan zet je 1 euro in als prijs voor Y en 99 euro als prijs voor X. Want als je voorzien van deze kansen blijkt te kloppen en ik kies Y, dan win jij 1 x 99 euro voor de X en win ik 99 x 1 euro voor de Y. Oftewel jij wint 99 euro en verliest 99 euro en bent niks kwijt. Dat is precies wat subjectieve Bayesiaanse statistiek als rationeel beschouwd.
Maar als jouw voorzien van de kansen verkeerd blijkt te zijn en de resultaten van het onderzoek blijken te kloppen en ik dat voorzie, dan kies ik geenszins voor Y, maar voor X en dan verlies is 82 x 99 =8118 euro en je wint 18 x 1 euro voor Y = 18 euro. Oftewel je komt uit op een totaalverlies van 8100 euro. Dat is de reden dat het zo belangrijk is om de data goed te bestuderen en dat is de reden dat deze weddenschappen je dwingen om oprecht antwoord te geven.
Het is mijn overtuiging dat als mensen daadwerkelijk nadat ze de data hebben bestudeerd geld dienen in te zetten op de vraag of NLP wel of niet werkt, dat zij aanzienlijk lagere prijzen gaan inzetten op de optie dat NLP werkt. Dankzij de omgekeerde evenredigheid betekent dat wel meteen dat zij kennelijk voorzien dat de kans dat NLP werkt aanzienlijk hoger is, dan dat zij vaak nu doen voorkomen. Zo gok ik dat Levelt opeens een heel andere toon aan gaat slaan zodra hij gedwongen wordt om geld in te zetten op zijn mening over NLP.
Overigens geldt precies hetzelfde verhaal voor de subjectief Bayesiaanse Neurogram Test waar ook zeer indrukwekkende resultaten naar voren komen:
http://nlpwetenschap.nl/index.php?/archives/10-Samenvatting-data-onderzoek-naar-het-Neurogram-4-of-5-updates.html
In dit onderzoek blijkt 77 van de 80 (96.3%) deelnemers zich te herkennen in hun Neurogramtype waarbij vooral telt dat deze deelnemers de andere 8 types resoluut hebben afgewezen. Het gaat dus meer of het afwijzen van bepaalde persoonlijkheidstypes dan het herkennen in 1 type. Opnieuw geldt: bestudeer de data en bedenk je dan hoe hoog of laag je de prijzen maakt in de weddenschap dat de komende 100 mensen zich wel of niet in Neurogramtype herkennen. Opnieuw heb ik het sterke vermoeden dat bijna iedereen voorziet dat de kans dat mensen zich herkennen zeer hoog is.
Extra voordeel hierbij is dat je nooit aan data cherry picking kan doen. Er zijn NLPers die het Neurogram niet zien zitten. Maar dankzij de dwang die bij de weddenschappen zit, kunnen zij geenszins ervoor kiezen om wel op NLP te wedden, maar te weigeren op het Neurogram te wedden. Oftewel, indien zij de voor NLP gunstige data accepteren, dan worden ze automatisch gedwongen om ook op de voor het Neurogram gunstige data te wedden. Daarbij hebben ze nog steeds alle vrijheid om de kansen en prijzen anders in te schatten dan de data suggereert, maar dan lopen ze wel het risico dat zij veel geld verdienen en ik rijk word. Dat is het mooie aan subjectieve Bayesiaanse statistiek: of je krijgt gelijk of je verdient er veel geld mee.
Maar het gaat nog verder. Al dit onderzoek is leuk en aardig en super belangrijk voor kwaliteitsbewaking tijdens trainingen om te zien of iemand a) wel de oefening doet zowel bij een ander als het zelf ondergaan en b) wat vervolgens de resultaten zijn van dit ondergaan en bij een ander toepassen. Plus dat het natuurlijke goede marketing is wanneer je zulke positieve resultaten kan laten zien. En wat voor mij toch belangrijk blijkt te zijn: de hoop dat het wetenschappers inspireert om het onderzoek keer op keer over te doen om de resultaten te verifiëren.
Maar vele malen belangrijker dan dat is de suggestie van Bruno de Finetti die ook in de Logica van Onzekerheid is opgenomen dat dit proces al miljoenen jaren op aarde plaatsvindt. Oftewel dat ons brein en het brein van de meeste zoogdieren werkt op basis van Bayesiaanse statistiek. Ons brein voorziet continu tal van verschillenden toekomstscenario's en hangt aan elk scenario een gewicht van hoe belangrijk het is en wat het brein voorziet dat de kans op dit scenario is. Is er een scenario met groot belang en een hoge kans dan zorgt het brein dat ons bewustzijn daar flink mee bezig kan zijn. Dit is de voornaamste reden waarom mensen psychische problemen hebben. Het brein hecht te veel waarde aan toekomstscenario's met te veel ellende en maakt die door die activiteit mede waar.
Tegelijkertijd blijkt dat subjectieve Bayesiaanse statistiek tegen-intuïtieve resultaten geeft. Bestudeer nogmaals de data van de NLP Test 3.0 (http://nlpwetenschap.nl/index.php?/archives/14-NLP-onderzoek-3.0-X-aantal-updates.html). Je ziet dat mensen consequent hoger inschatten dan wat de uitkomsten van de Logica van Onzekerheid geeft. Wanneer het goed gaat overschatten mensen hoe goed het gaat, net zoals ze als het slecht gaat overschatten hoe slecht het met ze gaat. Mensen hun brein werkt weliswaar met een vorm van Bayesiaanse statistiek om gewicht en kans toe te wijzen aan toekomstscenario's, maar zij gebruikt daar bijna altijd de verkeerde formule voor.
Door met subjectieve Bayesiaanse statistiek te werken, train je, net zoals je je onbewustzijn in de lagere school hebt leren vermenigvuldigen door automatische de tafels op te dreunen, om de juiste formule voor het berekenen van kansen te gebruiken en de oude verkeerde formule te vervangen in je onbewuste. Bruno de Finetti heeft volkomen wetenschappelijk bewezen dat wanneer je dat doet je veel minder schade oploopt in het leven dan als je onbewustzijn met een verkeerde formule werkt. Vandaar dat het van zo'n groot belang is om niet alleen mij een plezier te doen door met subjectieve Bayesiaanse statistiek aan de slag te gaan, maar vooral voor jezelf om onnodige schade te voorkomen. Of om het in meer positieve NLP termen te zeggen: om vrij te komen van negativiteit en meer positiviteit in je leven te krijgen.
Omdat ik (en de NLP Kring coaches) vandaag de dag bij alle NLP trainingen gebruik maak van subjectieve Bayesiaanse statistiek, maakt het weinig uit of je met een NLP Test, de Intensieve NLP Clinic of meteen met de NLP Practitioner, of dat je overstapt op mijn NLP Master Practitioner voor als je al NLP Practitioner bent of als je al NLP Master Practitioner bent het NLP nascholingstraject volgt, zolang je maar bij mij aan de slag gaat met NLP. Dan krijg je niet alleen de beste NLP van Nederland en België, maar ook de extra toevoeging van het Neurogram en subjectieve Bayesiaanse statistiek waardoor je de beste NLP opleiding volgt wereldwijd.
Tegelijkertijd blijkt nu ik er al weer meer dan een jaar mee werk dat er nog een aantal andere grote voordelen met de Logica van Onzekerheid meekomen waar ik geen idee van had toen ik de Logica van Onzekerheid schreef.
Allereerst is daar het concrete onderzoek. Omdat alle inschattingen die mensen maken binnen de Logica van Onzekerheid puur subjectief en persoonlijk zijn, kan je aan de hand van het absolute getal niets zeggen of het goed of slecht gaat, noch kan je zulke getallen onderling met elkaar vergelijken of gemiddeldes uitrekenen. Het enige dat je kan vaststellen is of het omhoog of omlaag gaat. Oftewel of iemands waardering van onderwerp X stijgt of daalt.
Na enig uitzoekwerk (NLP Test 1.0) hebben we (dat wil zeggen vele NLP Kring coaches en ik) de NLP Test 2.0 ontwikkeld en uitgevoerd. Bij 77 van de 81 (95.0%) mensen stijgt de waardering voor NLP wanneer ze de NLP Test doen. Dit is een prachtig resultaat, maar een eenmalig moment opname. Uit nader onderzoek bleek dat het vertrouwen in NLP weliswaar steeg, maar dat het vertrouwen dat zij in zichzelf hadden daarentegen minder hoog was dan dat het vertrouwen in NLP. Vandaar dat we overgegaan zijn naar NLP Test 3.0 waarbij we nu ook onderzoeken hoe goed of slecht het in de afgelopen 1000 dagen is gegaan en wat mensen hun persoonlijke verwachtingen zijn voor de komende 1000 dagen. Qua aantallen hebben we nog niet het grote aantal deelnemers als bij NLP Test 2.0, maar de voorlopige cijfers zien er wederom goed uit: bij 26 van de 29 (89.7%) mensen stijgt niet alleen het vertrouwen in NLP maar ook in dat het met hen zelf beter gaat.
Nog interessanter is de data wanneer we alleen kijken naar mensen die het behoorlijk slecht hebben gehad in de afgelopen 1000 dagen. Kijken we alleen naar die groep (met gemiddeld 896 slechte dagen in de afgelopen 1000 dagen), dan zie je dat NLP goed werkt bij 14 van de 17 (82.4%) mensen. Dit is geen moment opname omdat deze groep mensen tussen de 1 uur tot 30 dagen met NLP bezig is geweest (het onderzoek loopt nog, dus deze termijn wordt steeds langer). Omdat er bij subjectieve Bayesiaanse statistiek geen sprake van is van één wetenschap, maar alleen maar de wetenschappelijke opvatting van individuele wetenschappers, of indien je zoals ik geen wetenschapper bent, de protowetenschappelijke mening van een leek, is het zaak om in alle gevallen de data zelf te bekijken en je eigen conclusie te trekken. Dus, bestudeer vooral de data die je hier vindt: http://nlpwetenschap.nl/index.php?/archives/14-NLP-onderzoek-3.0-X-aantal-updates.html Mijn vermoeden is dat je net zo onder de indruk bent als ik. Maar als dat geenszins het geval is, dan is dat ook prima omdat het puur en alleen om jouw eigen persoonlijke en subjectieve oordeel gaat.
Er is alleen één addertje onder de gras. Binnen subjectieve Bayesiaanse statistiek word je gedwongen tot het aangaan van weddenschappen omdat je alleen op die manier erachter komt wat je oprecht meent dat jouw persoonlijke inschatting is. De weddenschap op dit vlak is eenvoudig en jij mag bepalen wat de prijzen zijn (binnen een vaste range). Elke weddenschap heeft twee kanten. De weddenschap gaat in dit geval over de volgende 100 mensen die aan dit onderzoek mee doen. Bij deel X stijgt het vertrouwen wel en bij deel Y stijgt het vertrouwen niet. Jij mag bepalen welke prijs wedden op X geeft en welke prijs wedden op Y geeft zolang X+Y maar 100 euro is en de kleinste prijs 1 euro (en dan is de grootste prijs meteen 99 euro) per deelnemer. Jij mag binnen subjectieve Bayesiaanse statistiek de prijzen bepalen, maar ik mag kiezen of ik op X of op Y wed.
Dus stel dat je het allemaal onzin vindt en oprecht denkt dat bij de komende 100 mensen het vertrouwen in NLP daalt. Dan is het dus slim om op Y de kleinst mogelijke prijs te zetten. Want als ik dan Y kies ben je min mogelijk geld kwijt. Stel dat je een grotere prijs op Y zet en ik wed op Y en je blijkt gelijk te hebben dan ben je meer geld kwijt dan nodig was geweest. Subjectieve Bayesiaanse statistiek vindt je dan niet meer rationeel. Oftewel prijs is omgekeerd evenredig aan kans. Hoe groter de kans, hoe kleiner de prijs. Hoe kleiner de kans hoe groter de prijs.
Dus stel dat je denkt dat van de komende 100 mensen er bij 99 het vertrouwen daalt. Dan zet je 1 euro in als prijs voor Y en 99 euro als prijs voor X. Want als je voorzien van deze kansen blijkt te kloppen en ik kies Y, dan win jij 1 x 99 euro voor de X en win ik 99 x 1 euro voor de Y. Oftewel jij wint 99 euro en verliest 99 euro en bent niks kwijt. Dat is precies wat subjectieve Bayesiaanse statistiek als rationeel beschouwd.
Maar als jouw voorzien van de kansen verkeerd blijkt te zijn en de resultaten van het onderzoek blijken te kloppen en ik dat voorzie, dan kies ik geenszins voor Y, maar voor X en dan verlies is 82 x 99 =8118 euro en je wint 18 x 1 euro voor Y = 18 euro. Oftewel je komt uit op een totaalverlies van 8100 euro. Dat is de reden dat het zo belangrijk is om de data goed te bestuderen en dat is de reden dat deze weddenschappen je dwingen om oprecht antwoord te geven.
Het is mijn overtuiging dat als mensen daadwerkelijk nadat ze de data hebben bestudeerd geld dienen in te zetten op de vraag of NLP wel of niet werkt, dat zij aanzienlijk lagere prijzen gaan inzetten op de optie dat NLP werkt. Dankzij de omgekeerde evenredigheid betekent dat wel meteen dat zij kennelijk voorzien dat de kans dat NLP werkt aanzienlijk hoger is, dan dat zij vaak nu doen voorkomen. Zo gok ik dat Levelt opeens een heel andere toon aan gaat slaan zodra hij gedwongen wordt om geld in te zetten op zijn mening over NLP.
Overigens geldt precies hetzelfde verhaal voor de subjectief Bayesiaanse Neurogram Test waar ook zeer indrukwekkende resultaten naar voren komen:
http://nlpwetenschap.nl/index.php?/archives/10-Samenvatting-data-onderzoek-naar-het-Neurogram-4-of-5-updates.html
In dit onderzoek blijkt 77 van de 80 (96.3%) deelnemers zich te herkennen in hun Neurogramtype waarbij vooral telt dat deze deelnemers de andere 8 types resoluut hebben afgewezen. Het gaat dus meer of het afwijzen van bepaalde persoonlijkheidstypes dan het herkennen in 1 type. Opnieuw geldt: bestudeer de data en bedenk je dan hoe hoog of laag je de prijzen maakt in de weddenschap dat de komende 100 mensen zich wel of niet in Neurogramtype herkennen. Opnieuw heb ik het sterke vermoeden dat bijna iedereen voorziet dat de kans dat mensen zich herkennen zeer hoog is.
Extra voordeel hierbij is dat je nooit aan data cherry picking kan doen. Er zijn NLPers die het Neurogram niet zien zitten. Maar dankzij de dwang die bij de weddenschappen zit, kunnen zij geenszins ervoor kiezen om wel op NLP te wedden, maar te weigeren op het Neurogram te wedden. Oftewel, indien zij de voor NLP gunstige data accepteren, dan worden ze automatisch gedwongen om ook op de voor het Neurogram gunstige data te wedden. Daarbij hebben ze nog steeds alle vrijheid om de kansen en prijzen anders in te schatten dan de data suggereert, maar dan lopen ze wel het risico dat zij veel geld verdienen en ik rijk word. Dat is het mooie aan subjectieve Bayesiaanse statistiek: of je krijgt gelijk of je verdient er veel geld mee.
Maar het gaat nog verder. Al dit onderzoek is leuk en aardig en super belangrijk voor kwaliteitsbewaking tijdens trainingen om te zien of iemand a) wel de oefening doet zowel bij een ander als het zelf ondergaan en b) wat vervolgens de resultaten zijn van dit ondergaan en bij een ander toepassen. Plus dat het natuurlijke goede marketing is wanneer je zulke positieve resultaten kan laten zien. En wat voor mij toch belangrijk blijkt te zijn: de hoop dat het wetenschappers inspireert om het onderzoek keer op keer over te doen om de resultaten te verifiëren.
Maar vele malen belangrijker dan dat is de suggestie van Bruno de Finetti die ook in de Logica van Onzekerheid is opgenomen dat dit proces al miljoenen jaren op aarde plaatsvindt. Oftewel dat ons brein en het brein van de meeste zoogdieren werkt op basis van Bayesiaanse statistiek. Ons brein voorziet continu tal van verschillenden toekomstscenario's en hangt aan elk scenario een gewicht van hoe belangrijk het is en wat het brein voorziet dat de kans op dit scenario is. Is er een scenario met groot belang en een hoge kans dan zorgt het brein dat ons bewustzijn daar flink mee bezig kan zijn. Dit is de voornaamste reden waarom mensen psychische problemen hebben. Het brein hecht te veel waarde aan toekomstscenario's met te veel ellende en maakt die door die activiteit mede waar.Tegelijkertijd blijkt dat subjectieve Bayesiaanse statistiek tegen-intuïtieve resultaten geeft. Bestudeer nogmaals de data van de NLP Test 3.0 (http://nlpwetenschap.nl/index.php?/archives/14-NLP-onderzoek-3.0-X-aantal-updates.html). Je ziet dat mensen consequent hoger inschatten dan wat de uitkomsten van de Logica van Onzekerheid geeft. Wanneer het goed gaat overschatten mensen hoe goed het gaat, net zoals ze als het slecht gaat overschatten hoe slecht het met ze gaat. Mensen hun brein werkt weliswaar met een vorm van Bayesiaanse statistiek om gewicht en kans toe te wijzen aan toekomstscenario's, maar zij gebruikt daar bijna altijd de verkeerde formule voor.
Door met subjectieve Bayesiaanse statistiek te werken, train je, net zoals je je onbewustzijn in de lagere school hebt leren vermenigvuldigen door automatische de tafels op te dreunen, om de juiste formule voor het berekenen van kansen te gebruiken en de oude verkeerde formule te vervangen in je onbewuste. Bruno de Finetti heeft volkomen wetenschappelijk bewezen dat wanneer je dat doet je veel minder schade oploopt in het leven dan als je onbewustzijn met een verkeerde formule werkt. Vandaar dat het van zo'n groot belang is om niet alleen mij een plezier te doen door met subjectieve Bayesiaanse statistiek aan de slag te gaan, maar vooral voor jezelf om onnodige schade te voorkomen. Of om het in meer positieve NLP termen te zeggen: om vrij te komen van negativiteit en meer positiviteit in je leven te krijgen.
Omdat ik (en de NLP Kring coaches) vandaag de dag bij alle NLP trainingen gebruik maak van subjectieve Bayesiaanse statistiek, maakt het weinig uit of je met een NLP Test, de Intensieve NLP Clinic of meteen met de NLP Practitioner, of dat je overstapt op mijn NLP Master Practitioner voor als je al NLP Practitioner bent of als je al NLP Master Practitioner bent het NLP nascholingstraject volgt, zolang je maar bij mij aan de slag gaat met NLP. Dan krijg je niet alleen de beste NLP van Nederland en België, maar ook de extra toevoeging van het Neurogram en subjectieve Bayesiaanse statistiek waardoor je de beste NLP opleiding volgt wereldwijd.
tiouw.nl
...